Deformacje terenu stają się nieustannie rosnącym wyzwaniem, mającym znaczny wpływ na środowisko, infrastrukturę oraz bezpieczeństwo społeczności. Monitorowanie deformacji terenu staje się kluczowym narzędziem w prewencji i zarządzaniu skutkami tego zjawiska. Przedstawiamy jakie rozwiązania oferuje nowoczesna technologia w zakresie monitorowania deformacji terenu. |
Deformacje terenu stanowią wyzwanie o globalnym zasięgu, a ich wpływ na środowisko, infrastrukturę oraz bezpieczeństwo publiczne staje się coraz bardziej zauważalny. W związku z tym skrupulatny monitoring zmian zachodzących w strukturze regionu jest niezwykle ważny. Istnieje wiele rozwiązań, które pozwalają obserwować deformację. W naszym kolejnym artykule zastanowimy się, jakie rozwiązania oferują, jakie są ich zastosowania oraz w jaki sposób wspierają działania prewencyjne i zarządcze. Gotowy? Zaczynajmy!
Monitorowanie deformacji terenu - po co właściwie to robić?
Deformacja terenu to zjawisko, które staje się coraz bardziej palącym problemem na skalę globalną. Skutki tego procesu wykraczają poza jedynie aspekty kosmetyczne. Deformacja stwarza realne zagrożenia dla infrastruktury, środowiska naturalnego i bezpieczeństwa publicznego. Jednym z najbardziej niepokojących aspektów jest zwiększone ryzyko powodzi na obszarach przybrzeżnych. Deformacje terenu mogą wpływać na naturalną topografię brzegów morskich, co w konsekwencji zwiększa podatność na podtopienia oraz nasilenie erozji. To jednak nie wszystko.
Deformacje stwarzają zagrożenie dla trwałości budynków i infrastruktury. Zmiany w strukturze podłoża mogą prowadzić do pęknięć, uszkodzeń konstrukcyjnych, a nawet całkowitego zniszczenia budowli. Mogą również wpływać na systemy wód gruntowych, co jest kolejnym istotnym aspektem. Zakłócenie naturalnego przepływu wód gruntowych, może spowodować np. brak dostępności wody dla rolnictwa.
Lasery rotacyjne są jednym z narzędzi pozwalających na dokładne pomiarowe deformacji terenu. Wilgotnościomierze zaś są używane do monitorowania wilgotności gleby, co może być istotne w związku z procesami erozji czy osuwiskami.
W związku z potencjalnymi, niebezpiecznymi i negatywnymi skutkami, niezwykle ważne stało się regularne monitorowanie deformacji terenu. Współczesne metody obserwacji umożliwiają prognozowanie ewentualnych zmian, co umożliwia szybkie opracowanie i wdrożenie skutecznych strategii zarządzania ryzykiem na obszarach narażonych na tego typu zjawiska. Rosnące znaczenie monitorowania deformacji terenu, inwestycje w technologie geoprzestrzenne stają się priorytetem dla społeczności lokalnych i władz. Jakie są jednak możliwości?
Jak monitorować deformację terenu?
Współczesne, zaawansowane technologie obejmują przede wszystkim wykorzystanie systemów satelitarnych i czujników terenowych, które umożliwiają pełną i skrupulatną analizę wszelkich zmian zachodzących w strukturze terenu. Systemy satelitarne, takie jak te wykorzystywane w ramach programów kosmicznych, na przykład Sentinel-1 prowadzony przez Europejską Agencję Kosmiczną, są w stanie dostarczać obrazy o wysokiej rozdzielczości, obejmujące obszary nawet o dużej rozpiętości geograficznej. To umożliwia szczegółową analizę terenu na wielu poziomach, od mikroskalowych zmian po te o większym zasięgu.
Czujniki terenowe, z kolei, dostarczają danych z bliskiego otoczenia, pozwalając na bardziej szczegółową analizę miejsc o wysokim znaczeniu, takich jak obszary miejskie, rolnicze czy okolice kopalń. Za pomocą różnorodnych technologii pomiarowych, takich jak laserowe skanery czy kamery termowizyjne, czujniki te rejestrują precyzyjne informacje o strukturze terenu, glebie, a nawet o roślinności. Połączenie tych dwóch rodzajów technologii pozwala na kompleksową ocenę zmian w otoczeniu.
Wiele podmiotów, instytucji czy organizacji tworzy i korzysta z różnych rozwiązań. Jednym z systemów monitoringu deformacji terenu jest specjalne narzędzie opracowane przez naukowców z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wykorzystuje on radarowe obserwacje satelitarne, które są efektywnie wspomagane przez naziemne stacje GNSS (Globalnych Nawigacyjnych Systemów Satelitarnych) oraz reflektory sygnałów satelitarnych. System korzysta z klasycznych technik różnicowych obrazów radarowych z syntetyczną aperturą (DInSAR), które umożliwiają wykrywanie i precyzyjny pomiar szybkich ruchów w obszarze zainteresowania. Pracę wspierają również metody oparte o permanentne rozpraszacze, a konkretnie PS/SBAS. Dzięki czemu możliwe jest monitorowanie powolnych ruchów.
Narzędzia do skutecznych i świadomych działań
Systemów jest wiele i każdy z nich wykorzystuje inne rozwiązania. Niemniej jednak nowa era monitoringu deformacji terenu przedstawia się jako etap, w którym dostęp do informacji staje się bardziej globalny, a analizy stają się bardziej precyzyjne. Dzięki nim możliwe jest minimalizowanie ryzyka i podejmowanie świadomych działań oraz decyzji, a tym samym zarządzanie ryzykiem.